Các tình huống VAR từng gây tranh cãi dữ dội nhất trong lịch sử bóng đá

Tổng hợp những tình huống VAR gây tranh cãi nhất khiến người hâm mộ bức xúc, giới chuyên môn chia rẽ và làm thay đổi cả cục diện các trận đấu lớn.

VAR – Cứu tinh hay kẻ gây hỗn loạn?

Công nghệ VAR (Video Assistant Referee) được kỳ vọng sẽ “thanh lọc” bóng đá khỏi những sai sót trọng tài. Thế nhưng, kể từ khi chính thức được FIFA áp dụng tại World Cup 2018, VAR lại trở thành tâm điểm tranh cãi trong nhiều trận đấu đỉnh cao. Dù hỗ trợ về mặt kỹ thuật, VAR không hề triệt tiêu tranh luận – ngược lại, còn làm bùng nổ cảm xúc mạnh mẽ từ người hâm mộ, giới chuyên gia đến các cầu thủ.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng điểm lại các tình huống VAR gây tranh cãi dữ dội nhất, qua đó hiểu rõ hơn về điểm mạnh, điểm yếu của công nghệ này cũng như lý do vì sao nó vẫn chưa thể làm vừa lòng tất cả.

Hệ thống VAR: Ý tưởng tốt, thực thi chưa hoàn hảo?

Trước khi đi sâu vào các pha bóng cụ thể, hãy cùng nhìn lại vai trò và cơ chế hoạt động của VAR:

VAR hoạt động như thế nào?

VAR là nhóm trọng tài hỗ trợ video ngồi trong phòng điều hành, theo dõi trận đấu từ nhiều góc quay. Họ chỉ can thiệp vào 4 tình huống rõ ràng:

Bàn thắng
Phạt đền
Thẻ đỏ trực tiếp
Nhận diện sai cầu thủ

Sau khi trọng tài chính nhận tín hiệu, ông có thể ra dấu kiểm tra VAR, ra ngoài màn hình để xem lại hoặc xác nhận quyết định dựa trên tư vấn.

Những giới hạn của VAR

Dù được hỗ trợ bởi công nghệ hiện đại, VAR vẫn phụ thuộc vào con người ra quyết định cuối cùng. Đó chính là lý do các tình huống VAR gây tranh cãi vẫn xảy ra thường xuyên, và thậm chí tạo nên sự bất mãn lớn hơn vì “có VAR mà vẫn sai”.

Những tình huống VAR gây tranh cãi dữ dội nhất

World Cup 2022 – Argentina vs Saudi Arabia: VAR khiến Messi bị từ chối bàn thắng

Ở trận mở màn World Cup 2022, Lionel Messi sút tung lưới Saudi Arabia ngay từ phút 22. Tuy nhiên sau đó, VAR xác định Lautaro Martínez việt vị “bằng vai” trong pha tham gia tình huống.

Dù đúng về kỹ thuật, quyết định này vẫn gây tranh cãi VAR gay gắt vì khoảng cách việt vị là cực kỳ sát sao, mắt thường không thể phân biệt. Nhiều người cho rằng, sự “quá chính xác” của VAR lại đang phá hỏng cảm xúc của bóng đá.

Euro 2020 – Bán kết Anh vs Đan Mạch: Quả penalty gây tranh cãi

Phút 104 hiệp phụ, Raheem Sterling ngã trong vòng cấm, mang về quả phạt đền giúp Anh giành vé vào chung kết. VAR không can thiệp để hủy quyết định dù góc quay cho thấy va chạm là rất nhẹ.

Giới chuyên môn chia rẽ: một bên cho rằng nên “tôn trọng cảm giác ngã”, bên còn lại cho rằng VAR đã không làm đúng vai trò – nếu không rõ ràng thì nên yêu cầu trọng tài kiểm tra lại.

Ngoại hạng Anh 2023 – Tottenham vs Liverpool: VAR quên mất luật

Tháng 9/2023, Luis Díaz ghi bàn cho Liverpool nhưng bị bắt việt vị. Sau đó, các bản ghi âm cho thấy VAR đã xác nhận nhầm quyết định của trọng tài, tưởng rằng bàn thắng được công nhận, nhưng hóa ra là không.

FA đã công khai xin lỗi và đình chỉ tổ VAR. Đây là sai lầm VAR nghiêm trọng nhất lịch sử Ngoại hạng Anh, đặt câu hỏi lớn về quy trình giao tiếp và giám sát công nghệ.

World Cup 2018 – Iran vs Bồ Đào Nha: VAR và Ronaldo

Cristiano Ronaldo trong một pha tranh chấp, đánh cùi chỏ vào mặt cầu thủ Iran. VAR vào cuộc nhưng chỉ đề xuất thẻ vàng. Điều này khiến HLV Iran – Carlos Queiroz – phẫn nộ vì “một hành vi như thế xứng đáng thẻ đỏ”.

Tình huống VAR gây tranh cãi này mở ra những hoài nghi về tiêu chuẩn đánh giá va chạm – vì cùng một hành động nhưng kết quả có thể khác nhau nếu là cầu thủ nổi tiếng hay không.

Serie A – Juventus vs Salernitana (2022): Bàn thắng bị từ chối vì… góc quay thiếu

Arkadiusz Milik ghi bàn gỡ hòa phút bù giờ, nhưng bị VAR từ chối vì cho rằng Bonucci việt vị. Tuy nhiên sau trận, một góc quay bị bỏ sót cho thấy một cầu thủ Salernitana đứng gần khung thành hơn Bonucci, khiến quyết định việt vị hoàn toàn sai.

Trận đấu kết thúc với thất bại của Juventus. Đây là minh chứng cho việc VAR không phải toàn năng nếu dữ liệu không đủ.

Những nguyên nhân khiến VAR dễ gây tranh cãi

Sự mơ hồ trong quy định

VAR chỉ hỗ trợ trọng tài, không đưa ra quyết định cuối cùng. Tuy nhiên, trong thực tế, việc sử dụng VAR lại thiếu thống nhất:

Có lúc can thiệp quá sâu vào tình huống nhẹ
Có lúc bỏ qua pha bóng rõ ràng
Có nơi dùng VAR theo quy trình khép kín (như FIFA)
Có nơi vẫn còn “tùy cảm tính” (như các giải VĐQG)

Tác động đến nhịp điệu và cảm xúc

Nhiều trận đấu bị gián đoạn quá lâu vì VAR, làm mất đi sự tự nhiên. Khán giả ăn mừng rồi lại hụt hẫng, cầu thủ phân tâm, và thậm chí có trường hợp phải chờ VAR 4–5 phút mới có quyết định.

Thiếu minh bạch với khán giả

Một số giải như Premier League hiện chưa công khai âm thanh giao tiếp giữa tổ VAR và trọng tài. Điều này dẫn đến sự ngờ vực và nghi ngại, thậm chí tạo ra các thuyết âm mưu VAR thiên vị.

Các giải pháp cải thiện VAR trong tương lai

Minh bạch hóa như giải MLS, FIFA

Các giải đấu như FIFA Club World Cup hoặc MLS đã thử nghiệm phát trực tiếp giao tiếp giữa VAR và trọng tài. Điều này giúp người xem hiểu được lý do đằng sau mỗi quyết định.

Áp dụng AI hỗ trợ nhận diện việt vị

Công nghệ việt vị bán tự động (semi-automated offside) đã được dùng tại World Cup 2022, giúp giảm thời gian và tăng độ chính xác. Tuy nhiên, cần mở rộng sang các giải quốc nội.

Nâng cao đào tạo và quy chuẩn VAR

Các tổ VAR cần được đào tạo như trọng tài chính thức và tuân thủ quy trình chặt chẽ, không tùy tiện can thiệp hoặc bỏ qua.

VAR: Giải pháp cần, nhưng không hoàn hảo

Dù gây ra nhiều tình huống VAR gây tranh cãi, không thể phủ nhận rằng VAR đã:

Loại bỏ nhiều bàn thắng việt vị rõ ràng
Phát hiện hành vi bạo lực kín
Ngăn chặn nhiều sai lầm lớn của trọng tài

Tuy nhiên, điều mà VAR chưa thể làm được là xóa bỏ sự mơ hồ của bóng đá, khi mà quy định vẫn có nhiều “vùng xám”. Bóng đá, về bản chất, vẫn là môn thể thao do con người điều hành, cảm xúc chi phối và công nghệ chỉ nên hỗ trợ – không quyết định toàn bộ.

VAR – Câu chuyện chưa có hồi kết

Những tình huống VAR gây tranh cãi sẽ còn xuất hiện, khi bóng đá vẫn tiếp tục phát triển và phụ thuộc vào cảm nhận của con người. Thay vì đòi hỏi sự hoàn hảo, người hâm mộ cần hiểu rằng VAR là bước tiến không thể đảo ngược, và cải tiến của nó phụ thuộc vào cả công nghệ lẫn cách vận hành minh bạch.

Bạn nghĩ sao về các tình huống VAR từng gây tranh cãi trên?
Hãy chia sẻ cảm nhận của bạn hoặc theo dõi thêm các phân tích chuyên sâu tại blog để hiểu rõ hơn về thế giới bóng đá đầy màu sắc và tranh luận này!